کنفرانسها و سمینارهای دارالتبلیغ

اولین سمینار، تحت عنوان ” پرورش مذهبی کودکان و نواجوانان “ از پنجم تا نهم فروردین 1355 در دارالتبلیغ اسلامی برگزار شد. اساتید، طلاب ممتاز دارالتبلیغ و شاگردان ممتاز کلاس های قرآن و عقاید سراسر کشور در آن شرکت کرده بودند.

استاد محمد تقی انصاریان خوانساری در اینباره این چنین می گویند: ابتدا پیام حضرت آیت الله العظمی شریعتمداری توسط استاد احمد عباسی قرائت شد و سپس آقایان و اساتید محترم یک به یک به نوبه خود به سخنرانی در خصوص موضوع سمینار پرداختند و محتوای این سمینار در کتابی منتشر و چاپ شد.

سخنرانان اولین سمینار به شرح زیر است:
سید غلامرضا سعیدی بیرجندی، محمد آل اسحاق، جعفر سبحانی، علامه محمد جواد مغنیه، علامه محمد تقی جعفری، مهندس مصحف، علی شریعتمداری، احمد بهشتی، علی اکبر پرورش، علی قائمی امیری، محمود حکیمی، یعقوب جعفری و محمد حسن راستگو.

دومین سمینار تحت عنوان “پرورش اخلاقی کودکان و نوجوانان” از اول تا پنجم خرداد 1356 در دارالتبلیغ برگزار شد که منجر به صدور قطعنامه ای در انتهای این کنفرانس شد که اراده فرهنگ و ادارات دیگر (وزارت فرهنگ) موظف به عمل به آن شد و محتوای این سمینار در کتابی منتشر و چاپ شد.

سخنرانان دومین سمینار به شرح زیر است:
علی شریعتمداری، عباسعلی مظلومی، سید محمد باقر حجتی، احمد بهشتی، احمد صبور اردوباری، علی قائمی امیری، رحمت الله خالقی، غلامعلی حداد عادل، عبدالمجید رشیدپور، علی اکبر نصیری و هادی شریفی.

قطعنامه سمینار ” پرورش اخلاقی کودکان و نوجوانان ”

از تاریخ سوم تا هفتم ربیع الثانی ۱۳۹۷ هجری قمری سمیناری تحت عنوان پرورش اخلاقی کودکان و نوجوانان در دارالتبلیغ اسلامی قم تشکیل گردید و طی ۱۶ جلسه سخنرانی، در دو نوبت صبح و بعدازظهر دانشمندان و صاحب نظران به بررسی مسائل مربوط به پرورش اخلاقی کودکان و نوجوانان، و وظایف پدر و مادر و معلم و سایر مسئولین جامعه پرداختند و پس از بحث و تبادل نظر نهایی نکات زیر را به همه کسانی که به گونه‌ای در پرورش کودکان و نوجوانان نقشی دارند توصیه می‌نماید و به تدریج ضمن دستورالعمل‌های خاصی که منتشر می‌شود، طریق اجرای آن نیز توصیه خواهد شد:

الف – سمینار، برای اخلاق در زندگی انسان اصالت قائل است و ریشه‌های اخلاق را در نهاد انسان به صورت کمالجویی، عدالت خواهی، ابدیت خواهی و … می‌داند و آنها را یک واقعیت علمی و عینی تلقی می‌نماید.
ب – سمینار، معتقد است که اخلاق اگر به صورت صحیح رهبری شود میتواند زمینه را برای دگرگونی و انقلاب فرهنگی فراهم سازد و چنانچه همراه با تعالیم اسلامی به معرض اجرا درآید و تقوا معیار شخصیت و ارزش انسانی باشد اجرای اصول اخلاقی نیاز به عامل بیرونی ندارد.
ج – سمینار، از نهضت فرهنگی پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله الهام گرفته علاقه و آگاهی را قوی‌ترین عامل سازنده انسان می‌داند و الگوهای شایسته و رهبران واقعی را ارج می‌نهد.
د – سمینار، انسان را پیچیده‌ترین پدیده قابل تربیت و کودک را گرانبهاترین امانت الهی و نسل جوان را ارزنده‌ترین سرمایه جامعه می‌داند لذا قصور در تعلیم و تربیت ضایع شدن نیروهای انسانی را حیانت می‌شمارد.
ه – سمینار، تربیت انسان را در جهات پرورش نیروهای بدنی، استعدادهای افراد، رهبری تمایلات، ایجاد عادات پسندیده، پرورش وجدان و خرد، پرورش قوای خلاقه و تقویت اراده و ایجاد حس مسئولیت و پرورش شخصیت فرد تا آنجا که ابعاد وجودیش به شکل الگوهای الهی رنگ پذیرد، مورد تایید قرار می‌دهد.
و – سمینار، نیروی بیان و قلم، نمایشنامه، فیلم، عکس، پوستر، گردش‌های علمی، مطالعات و سایر وسایل کمک آموزشی را در جهت تربیت دینی و اخلاقی کودکان نوجوانان به طرز صحیح و مشروع توصیه می‌کند.
ز – چون وسائل ارتباط جمعی عامل موثر در آموزش و بیداری عموم است شایسته است مسئولان امر نیازهای اصلی و اساسی و انسانی مردم را با توجه به مبانی دینی و اخلاقی آنان در نظر بگیرند.
ح – سمینار، پیشنهاد می‌کند مجامع دیگری به منظور تربیت دینی بزرگسالان و جوانان و ارزیابی روش‌های تبلیغات دینی در موقعیت‌های مناسب تشکیل گردد.
ط – سمینار، پیشنهاد می‌کند به منظور آشنایی بیشتر عموم دبیران و معلمین و به ویژه دبیران و آموزگاران تعلیمات دینی اعم از مرد و زن در فصل تابستان سمینارهای کارآموزی در مناطق مناسب تشکیل گردد.
ی – سمینار، پیشنهاد می‌کند که حوزه علمیه قم آمادگی خود را نسبت به تربیت دبیران تعلیمات دینی اعلام و اقدامات لازم را معمول دارد.
ک – سمینار پیشنهاد می‌کند دارالتبلیغ اسلامی مبلغان ذی صلاح و فارغ التحصیلان خود را برای ایراد سخنرانی‌های دینی و اخلاقی به مجامع فرهنگی و علمی اعزام نماید.
ل – سمینار پیشنهاد می‌کند که در دارالتبلیغ اسلامی از هم اکنون به فکر تشکیل سمینارهایی در زمینه تربیت دینی و اخلاقی طبقات مختلف جامعه بوده و از افراد صلاحیت‌دار برای وصول به این هدف دعوت به عمل آورد.
م – سمینار پیشنهاد می‌کند که سخنرانی‌های ایراد شده هرچه زودتر از طرف دارالتبلیغ اسلامی به چاپ رسیده و در اختیار علاقمندان قرار گیرد.
ن – سمینار پیشنهاد می‌کند که دارالتبلیغ نسبت به انتشار مرتب مجلات پیام شادی برای کودکان و نسل نو برای جوانان و کتاب‌های ارزنده برای کودکان و نوجوانان اهتمام بیشتری مبذول دارد.
س – سمینار به خانواده‌ها و مربیان جامعه توصیه می‌نماید مسئله سلامت روانی و جسمی کودکان و نوجوانان و رشد صحیح عقلی و جسمی آنان مورد توجه قرار دهند.

کنفرانس و مجمع علمی دانشمندان با عنوان “پرورش حس مذهبی در کودکان و نوجوانان”

این کنفرانس ار تاریخ 24 تا 29 ربیع الاول 1396 قمری با بررسی مسئله “تقویت حس مذهبی کودکان و نوجوانان و کیفیت پرورش آن” در سالن اجتماعات دارالتبلیغ اسلامی قم با شرکت دهها تن از علمای اعلام و اساتید محترم دانشگاه ها تشکیل گردید و سخنرانی های گوگناگون در این زمینه ایراد شد که با توجه به محتوای سخنرانی ها و پس از مذاکره و مشاوره در دو جلسه مشترک مرکب از آقایان:

سید غلامرضا سعیدی، جعفر سبحانی، علی شریعتمداری، علامه محمد تقی جعفری، سید هادی خسروشاهی، علی قائمی، مصحف، اقارب پرست، موسوی، محمد آل اسحاق، احمد بهشتی، علی اکبر پرورش و احمد عباسی توصیه های زیر تهیه و پیشنهاد گردید:

الف- امور آموزش
1- برای آموزش مسائل دینی به کودکان و نوجوانان باید سعی شود که با توجه به نیازمندی های زمان از وسائل سمعی و بصری روز دنیا، بطور صحیح استفاده بعمل آید.
2- کلاس های آموزش قرآن و اصول عقاید در تمام شهرستان ها همه ساله با برنامه های خاصی که نمونه آنها در مجمع علمی قم دیده شد، تشکیل و توسعه یابد.
3- کلاس های مخصوصی برای پدران و مادران در زمینه چگونگی تعلیم و تربیت فرزندان از طرف دارالتبلیغ و علمای شهرستان ها در مساجد و مدارس تشکیل گردد و در آنها کیفیت صحیح و علمی تربیت فرزندان به اولیاء آنها تعلیم داده شود.
4- کوشش لازم برای تشکیل جلسات دینی منظم و هفتگی، در روزهای جمعه، به عمل آید، تا این جلسات در مساجد یا منازل افراد به شکل صحیح و در سطوح مختلف تشکیل شود و از وعاظ و افراد آگاه دعوت به عمل آید که اداره این جلسات را به عهده گیرند و با توجه به وضع محیط و شهر برنامه های مخصوصی را تنظیم و اجرا کنند.
5- برای توسعه دادن آموزش و تعلیم مسائل دینی و حل مشکلات مذهبی جوانان و ایجاد ارتباط بین مردم و مسجد و خوانواده های همجوار مساجد و پاسخ کتبی و شفاهی دادن به مسائل مذهبی مردم از آقایان علما و ائمه جماعت درخواست شود که علاوه بر اوقات نماز چند ساعتی را در هر هفته بطور منظم در مساجد حاضر شوند تا حضوری یا تلفنی مشکلات دینی مردم را برطرف سازند و به سوالات آنان پاسخ دهند.
6- مجامع علمی مشابه آنچه در قم تشکیل گردید در شهرستان ها از افراد ذیصلاح برای بررسی و ارزیابی مسائل مربوط به امور دینی و آموزش های اخلاقی در طول سال تشکیل شود و این مجامع نمایندگان خود را همه ساله به مجمع علمی بفرستند تا از تجربیات آنها استفاده شود و مجمع علمی قم با مشکلا محلی آشنا گردد و در رفع آنها بکوشد.
7- با توجه به اینکه نوعا شرکت دادن کودکان و نونهالان در مجالس مذهبی بزرگسالان با خستگی کودکان همراه بوده و نتیجه لازم بدست نمی آید و کودکان از مسائلی که در آن مجالس مطرح می گردد استفاده نمیکنند، پیشنهاد می گردد برای کودکان مجالس مذهبی مخصوصی متناسب با فهم و درک آنها برگزار گردد که نمونه آن به طور عملی در سالن اجتماعات دارالتبلیغ اسلامی اجرا شد. البته قابل ذکر است که برای آشنا ساختن نوجوانان با مجالس مذهبی، شرکت آنان در مجالس بزرگسالان هرچند وقت یکبار مفید خواهد بود.)
8- ایجاد مراکز تفریحی مشروع برای کودکان و نوجوانان یکی از مسائل ضروری است و اولیاء نونهالان در هر شهری باید کوشش کنند که برای روزهای تعطیلی کودکان در محل امن و سالمی وسائل تفریح و بازی آنان را فراهم سازند تا از انحرافات اخلاقی کودکان جلوگیری به عمل آید و غریزه رغبت به بازی و تفریح آنانا بطور مشروع ارضاء گردد.

ب- امور انتشارات
1- داستان های جالب و آموزنده ای از زندگانی پیامبران و پیشوایان اسلام مخصوصا شخصیت های بزرگ شیعی برای کودکان تهیه شود که در آنها حقایق زندگی انبیاء و رهبران دینی به زبان ساده برای کودکان و در مرحله ای بالاتر برای نوجوانان تهیه شود.
2- برای حفظ اصالت این امر، تهیه این گونه داستان ها به عهده هیئتی از افراد علاقه مند و ذیصلاح واگذار شود.
3- برای آنکه این کتاب ها بتواند علاقه کودکان را جلب کند باید درباره چگونگی چاپ، نقاشی، شکل ظاهری و قیمت گذاری آن دقت لازم به عمل آید، تا همه کودکان به رغبت بتوانند کتاب ها را بدست آورند.
4- کتاب های عقیدتی در سطوح مختلف مربوط به تعلیم و تربیت کودکان، نوجوانان و جوانان زیر نظر گروهی از دانشمندان و فضلاء علاقه مند، با توجه به درک و نیاز مخاطبین تهیه شود و در اختیارشان قرار گیرد.
5- برای آنکه غذای فکری نوجوانان همیشه و بطور مداوم تهیه شود، انتظار می رود که دارالتبلیغ اسلامی در توسعه انتشارات و مطبوعات خود و کوتاه کردن فاصله انتشار شماره های مجلات پیام شادی و نسل نو، کوشش لازم را به عمل آورد تا انتظار هزاران نوجوان و جوان به نحو مشروعی برآورده شود.
6- برای آنکه داستان ها، کتاب ها، مجلات مفید و مذهبی در سطح گسترده ای در اختیار نوجوانان قرار گیرد، از علماء و فضلای شهرستان ها و از مدیران مدارس و از همه گروه های علاقه مند به سرنوشت نوجوانان درخواست همکاری شود.

ج- پیشنهادات متفرقه
1- به اولیاء اطفال و نوجوانان در سراسر کشور ایران توصیه می شود که از مسئولان مدارس اعم از دبستان، راهنمایی و دبیرستان بخواهند که در آموزش تعلیمات دینی و قرآن مجید عنایت بیشتری داشته باشند.
2- از دارالتبلیغ اسلامی در خواست می شود که رساله مخصوصی، حاوی نکات لازم ضروری برای تعلیم و تربیت صحیح کودکان باشد، در مقیاس وسیعی منتشر سازد تا پدران و مادران در تربیت فرزندان خود اطلاعات لازم داشته باشند و مطابق یک برنامه، همه به وظیفه خود عمل نمایند.
3- برای عملی ساختن مواد پیشنهادی تقاضا می شود که دارالتبلیغ اسلامی با مرکز اسلامی شهرستان ها تماس مداوم و همکاری عملی داشته باشد.

در پایان امیدواریم که این گام های نخستین در راه تربیت فرزندان کشور با موفقت برداشته شود و سال آینده در دومین کنفرانس و مجمع علمی دانشمندان در قم با دستی پر و موفقیت هایی چشمگیر یکدیگر را ملاقات کنیم.

والسلام علیکم و رحمة الله و برکاتة